با شناختن خدا و بندگی او به چه میرسیم؟ 

انسان به این دنیا آمده است تا با لذت هایی آشنا بشود که حتی ملائکه از درک آنها ناتوان هستند. میتوان گفت که “حال خوش” میوۀ دینداری و نتیجۀ با خدا بودن است.

یا محوّل الْحوْل و الْأحْوال حوّلْ حالنا إلی أحْسن الْحال

در لحظۀ تحویل سال، تحویل حال را از خدا مسئلت میکنیم:

ای گرداننده سال و حالت ها * بگردان حال ما را به نیکوترین حال!

و در هر روز از ماه ضیافت الهی در تعقیبات نمازها میخواهیم:

اللَّهُمَّ غَیِّرْ سُوءَ حَالِنَا بِحُسْنِ حَالِک؛

خدایا حال بد ما را به حال خوب خودت تغییر ده!

لذتهای حقیقی:

البته که نوزاد از خوردن چلو کباب یا مثلا از سوارِ چرخ و فلک شدن، لذت نمیبرد. یا مثلا طفل 5 ساله مستقل شدن از خانواده را دوست ندارد و از آن لذت نمیبرد. یک بچۀ 5 ساله، نه میخواهد و نه میتواند و نه هرگز احساس نیاز به استقلال دارد او باید رشد کند تا نیاز به مستقل شدن و تشکیل خانواده را درک کند.

نکته اینجاست که اگرانسان در مسیر فهم قرار گرفت از پاسخ سئوالات راجع به خود و جهان که “حکمت” نام دارد و طعام فرشته هاست لذت خواهد برد و الا (اگر در مسیر فهم قرار نگرفت) از این مطالب نه تنها لذتی نمیبرد بلکه احساس گرفتگی و بی حوصلگی میکند. همچنانکه از بالاترین لذت یعنی “یاد خدا” و لذت مناجات با او بی بهره است. او فقط از لذتهای ظاهری مثل غذا و تفریح های دنیایی احساس لذت میکند.

يَعْلَمُونَ ظَاهِرًا مِنَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَهُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غَافِلُونَ؛ 

[تنها] ظاهری [محسوس] از زندگی دنیا را می شناسند و آنان از آخرت [که سرای ابدی و دارای نعمت های جاودانی و حیات سرمدی است] بی خبرند.

(7،روم)

أَوَلَمْ يَتَفَكَّرُوا فِي أَنْفُسِهِمْ مَا خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَأَجَلٍ مُسَمًّى وَإِنَّ كَثِيرًا مِنَ النَّاسِ بِلِقَاءِ رَبِّهِمْ لَكَافِرُونَ؛

آیا در [خلوت] درون خود نیندیشیده اند؟ [که] خدا آسمان ها و زمین و آنچه را میان آنهاست، جز به حقّ و راستی و برای مدتی معین نیافریده است؛ و همانا بسیاری از مردم به دیدار [قیامت و محاسبه اعمال به وسیله] پروردگارشان کافرند.

(8،روم)

قرآن در سورۀ اعراف (آیات 50 و51) میفرماید اصحاب دنیا و ظواهر، بهره ای از لذات حقیقی ندارند:

وَنَادَىٰ أَصْحَابُ النَّارِ أَصْحَابَ الْجَنَّةِ أَنْ أَفِيضُوا عَلَيْنَا مِنَ الْمَاءِ أَوْ مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَهُمَا عَلَى الْكَافِرِينَ؛

و دوزخیان بهشتیان را آواز می دهند که از آب [خوشگوار] یا از آنچه خدا روزی شما فرموده بر ما فرو ریزید. [بهشتیان] گویند: خدا آب و نعمت های بهشتی را بر کافران حرام کرده است.

الَّذِينَ اتَّخَذُوا دِينَهُمْ لَهْوًا وَلَعِبًا وَغَرَّتْهُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا فَالْيَوْمَ نَنْسَاهُمْ كَمَا نَسُوا لِقَاءَ يَوْمِهِمْ هَٰذَا وَمَا كَانُوا بِآيَاتِنَا يَجْحَدُونَ؛

آنان که دینشان را سرگرمی و بازی گرفتند و زندگی دنیا آنان را فریفت، پس ما امروز از یاد می بریمشان، همان گونه که آنان دیدار امروزشان را از یاد بردند وهمواره آیات ما را انکار می‌کردند.

آری، کسی که در این دنیا حقیت را ندید، در سرای حقیقت بهره ای نخواهد داشت. نکته اینست که با رعایت ادب به محضر طراح هستی (رعایت تقوی) در این دنیا بایستی متولد شد و الا:

وَمَنْ كَانَ فِي هَذِهِ أَعْمَى فَهُوَ فِي الْآخِرَةِ أَعْمَى وَأَضَلُّ سَبِيلًا؛

و هر كه در اين[دنيا كور[دل] باشد در آخرت كور است و گمراهتر …
﴿اسرا/۷۲﴾

 جانشينى خدا

فلسفه خلقت انسان، جانشينى و خلافت خداست، همان طور كه خداوند سبحان مى فرمايد :

«وَ إِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَـئكَةِ إِنِّى جَاعِلٌ فِى الْأَرْضِ خَلِيفَةً»  ؛

و چون پروردگار تو به فرشتگان گفت : من در زمين جانشينى خواهم گذاشت» .

العُبودِيَّةُ جَوهَرَةٌ كُنهُهَا الرُّبُوبِيَّةُ ؛

بندگى، حقيقتى است كه خمير مايه آن، ربوبيت است .

و در حديث قدسى آمده است :

عَبدي! أطِعنِي حَتّى أجعَلَكَ مِثلي ؛

بنده ام! پيروى ام كن تا تو را چون خود سازم .

و نيز روايت شده است :

إنَّ اللّه  تَعالى يَقولُ في بَعضِ كُتُبِهِ : يَا ابنَ آدَمَ! أنَا حَىٌّ لا أموتُ . أطِعني فِيما أمَرتُكَ حَتّى أجعَلَكَ حَيّا لا تَموتَ . يَابنَ آدَمَ! أنَا أقُولُ لِلشَّيءِ : كُن، فَيَكونُ، أَطِعني فيما أمَرتُكَ أجعَلكَ تَقولُ لِلشَّيءِ : كُن، فَيَكُونُ ؛

خداوند متعال در يكى از كتاب هاى آسمانى فرموده: «اى آدميزاد! من زنده ناميرا هستم . در آنچه فرمانت مى دهم، پيروى ام كن تا تو را زنده جاودان سازم . اى آدميزاد! من به هر چيزى بگويم «باش»، به وجود مى آيد . در آنچه دستورت مى دهم، پيروى ام كن تا تو را به گونه اى قرار دهم كه به هر چيزى بگويى «باش»، به وجود آيد.